ทรัพยากรป่าไม้
จังหวัดแม่ฮ่องสอน มีเนื้อที่ป่า 6,795,180.77 ไร่ (พ.ศ. 2563) คิดเป็นร้อยละ 85.17 ของพื้นที่จังหวัดประเภทของป่าไม้ที่พบในพื้นที่จังหวัดแม่ฮ่องสอน มีทั้งป่าชนิดไม่ผลัดใบ ได้แก่ ป่าดงดิบชื้น ป่าดงดิบเขา และป่าสน และป่าชนิดผลัดใบ ได้แก่ ป่าผสมเบญจพรรณ และป่าเต็ง-รัง นอกจากนี้ยังพบป่าไร่ร้างและป่าไร่เลื่อนลอย พืชพันธุ์ไม้ในป่าส่วนใหญ่เป็นไม้มีค่า เช่น ไม้สัก ไม้เต็งรัง ไม้แดง ไม้ประดู่ ไม้ชิงชัง ไม้มะค่าโมง ไม้รกฟ้าไม้ยมหอม ไม้ตะเคียนทอง ไม้ตะเคียนหนูไม้เต็ง ไม้รัง ยางเหียง ไม้พลวง ไม้ตะแบก ฯลฯ พืชพันธุ์ไม้ที่มีอยู่ทั่วไป ได้แก่ ไม้ไผ่ ผักหวานป่า ต้นคราม ผักกูด ผักกูดดอย ผักพ่อค้า ดอกอาว (กระเจียว) สาบแล แคป่า เพกา ปู่ย่า ผักแว่น ผักหนาม ผักเฮือด ผ่า เพียฟาน ฟักข้าว มันปลา (มันปู) เตา (สาหร่ายน้ำจืด) อ่องลอด (ดอกหิน)สมอไทย มะขามป้อม พืชพันธุ์ไม้เฉพาะ มีผักส้มปี้ ( หัวแหวน) ผักหนามโค้ง (หมากลม) ดอกดิน เป็นต้น สัตว์ป่าที่พบได้แก่ เลียงผา กวางป่า เก้ง หมูป่า วัวแดง กระทิง เสือโคร่ง กระต่ายป่า กระรอก กระแต ชะนีนกกว่า 120 ชนิด สัตว์เลี้ยงลูกด้วยนมประมาณ 30 ชนิด สัตว์สะเทินน้ำสะเทินบก 5 ชนิด สัตว์เลื้อยคลานประมาณ30 ชนิด ปลาน้ำจืดประมาณ 30 ชนิด และแมลงกว่า 200 ชนิด
ข้อมูลจำนวนพื้นที่ป่าและประเภทพื้นที่ป่า
ปี | พื้นที่ป่า (ไร่) | คิดเป็นร้อยละ |
2558 | 6,939,953.28 | 86.99 |
2559 | 6,905,002.46 | 86.44 |
2560 | 6,901,283.53 | 86.40 |
2561 | 6,860,611.94 | 85.89 |
2562 | 6,821,808.03 | 85.40 |
2563 | 6,795,180.77 | 85.17 |
* ข้อมูลสถิติ 2561,2562 อุทยานแห่งชาติสัตว์ป่า และพันธุ์พืช, โครงการจัดทำข้อมูลสภาพพื้นที่ป่าไม้ ปี พ.ศ. 2563
พื้นที่ป่าไม้ตามกฎหมาย ประกอบด้วยพื้นที่ป่าไม้ดังนี้
- พื้นที่ป่าอนุรักษ์ตามกฎหมายของกรมอุทยานแห่งชาติสัตว์ป่า และพันธุ์พืชในพื้นที่จังหวัดแม่ฮ่องสอน เนื้อที่ 4,113,154.57 ไร่ ร้อยละ 51.49 ของพื้นที่จังหวัด ประกอบด้วยเขตป่าอนุรักษ์ดังนี้
พื้นที่อุทยานแห่งชาติ เขตรักษาพันธุ์สัตว์ป่า และเขตห้ามล่าสัตว์ป่า จำนวน 13 พื้นที่ เนื้อที่ 4,113,154.57 ไร่
ลำดับ | หน่วยงาน | พื้นที่รับผิดชอบ (ไร่) | ประกาศเมื่อ |
อุทยานแห่งชาติ | |||
1 | อุทยานแห่งชาติน้ำตกแม่สุรินทร์ | 247,875 | ปี พ.ศ. 2524 |
2 | อุทยานแห่งชาติสาละวิน | 450,950 | ปี พ.ศ. 2537 |
3 | อุทยานแห่งชาติถ้ำปลา-น้ำตกผาเสื่อ | 394,120 | ปี พ.ศ. 2552 |
4 | อุทยานแห่งชาติแม่เงา (เตรียมการ) | 138,870 | |
5 | อุทยานแห่งชาติแม่ยวมฝั่งซ้าย (เตรียมการ) | 118,219.77 | |
6 | อุทยานแห่งชาติห้วยน้ำดัง (ในเขตจังหวัดแม่ฮ่องสอน) | 508,875.32 | ปี พ.ศ. 2538 |
เขตรักษาพันธุ์สัตว์ป่า | |||
7 | เขตรักษาพันธุ์สัตว์ป่าสาละวิน | 596,875 | ปี พ.ศ. 2521 |
8 | เขตรักษาพันธุ์สัตว์ป่าแม่ยวมฝั่งขวา | 182,500 | ปี พ.ศ. 2529 |
9 | เขตรักษาพันธุ์สัตว์ป่าลุ่มน้ำปาย | 738,085 | ปี พ.ศ. 2515 |
10 | เขตรักษาพันธุ์สัตว์ป่าสันปันแดน | 173,125 | ปี พ.ศ. 2540 |
11 | เขตรักษาพันธุ์สัตว์ป่าดอยเวียงหล้า | 291,610 | ปี พ.ศ. 2543 |
12 | เขตรักษาพันธุ์สัตว์ป่าแม่เลา-แม่แสะ (ในเขตจังหวัดแม่ฮ่องสอน | 208,301.48 | ปี พ.ศ. 2539 |
เขตห้ามล่าสัตว์ป่า | |||
13 | เขตห้ามล่าสัตว์ป่าลุ่มน้ำปายฝั่งซ้าย | 63,748 | |
รวมพื้นที่ทั้งหมด | 4,113,154.57 |
พื้นที่วนอุทยานแห่งชาติ จำนวน 10 พื้นที่ เนื้อที่ 46,373 ไร่
ลำดับ | หน่วยงาน | ท้องที่ | พื้นที่ (ไร่) | ประกาศเมื่อ |
1 | วนอุทยานแก้วโกมล | ตำบลแม่ลาน้อย อำเภอแม่ลาน้อย จังหวัดแม่ฮ่องสอน | 51 | 1กรกฎาคม 2540 |
2 | วนอุทยานน้ำตกแม่สวรรค์น้อย | ตำบลแม่เหาะ อำเภอแม่สะเรียง จังหวัดแม่ฮ่องสอน | 2,812 | 24 มีนาคม 2541 |
3 | วนอุทยานทุ่งบัวตอง | หมู่ที่ 2 และหมู่ที่ 5 ตำบลแม่อูคอ อำเภอขุนยวม จังหวัด แม่ฮ่องสอน |
4,437 | 21กรกฎาคม 2542 |
4 | วนอุทยานผาหินตั้ง | ตำบลผาบ่อง อำเภอเมืองแม่ฮ่องสอน จังหวัด แม่ฮ่องสอน |
13,500 | 13 มกราคม 2541 |
5 | วนอุทยานน้ำตกไม้ซางหนาม | หมู่ที่ 1 ตำบลห้วยโป่ง อำเภอเมืองแม่ฮ่องสอน จังหวัดแม่ฮ่องสอน | 4,500 | คำสั่ง กอส.906/49 ลงวันที่ 22 มิถุนายน 2549 |
6 | วนอุทยานน้ำตกแม่ยวมหลวง | หมู่ที่ 1 ตำบลแม่อูคอ อำเภอขุนยวม จังหวัดแม่ฮ่องสอน | 1,312 | คำสั่ง กอส.906/49 ลงวันที่ 22 มิถุนายน 2549 |
7 | วนอุทยานน้ำตกกลอโค๊ะ | หมู่ที่ 12 ตำบลสบเมย อำเภอสบเมย จังหวัดแม่ฮ่องสอน | 6,250 | คำสั่ง กอส.906/49 ลงวันที่ 22 มิถุนายน 2549 |
8 | วนอุทยานไม้สักใหญ่ | ตำบลแม่สามแลบ อำเภอสบเมย จังหวัดแม่ฮ่องสอน | 14,375 | คำสั่ง กอส.906/49 ลงวันที่ 22 มิถุนายน 2549 |
9 | วนอุทยานถ้ำธาราลอด | ตำบลแม่เหาะ อำเภอแม่สะเรียง จังหวัดแม่ฮ่องสอน | 2,436 | 29 กันยายน 49 |
10 | วนอุทยานน้ำตกห้วยแม่แสด | หมู่ที่ 4 ตำบลสบเมย อำเภอสบเมย จังหวัดแม่ฮ่องสอน | 6,700 | 22 กันยายน 49 |
รวมพื้นที่ทั้งหมด | 46,373 |
พื้นที่สวนรุกขชาติ จำนวน 4 พื้นที่ เนื้อที่ 7,168 ไร่
ลำดับ | หน่วยงาน | ท้องที่ | พื้นที่ (ไร่) | ประกาศเมื่อ |
1 | สวนรุกขชาติห้วยชมภู | ตำบลบ้านกาศ อำเภอแม่สะเรียง จังหวัดแม่ฮ่องสอน | 2,628 | ปี พ.ศ.2496 |
2 | สวนรุกขชาติแม่สุริน | ตำบลขุนยวม อำเภอขุนยวม จังหวัดแม่ฮ่องสอน | 3,293 | ปี พ.ศ. 2526 |
3 | สวนรุกขชาติ 100 ปี กรมป่าไม้ (ดอยหมากหินหอม) | ตำบลผาบ่อง อำเภอเมืองแม่ฮ่องสอน จังหวัดแม่ฮ่องสอน | 1,031 | ปี พ.ศ. 2540 |
4 | สวนรุกขชาติโป่งแข่ | ตำบลปางหมู อำเภอเมืองแม่ฮ่องสอน จังหวัดแม่ฮ่องสอน | 216 | ปี พ.ศ. 2526 |
รวมพื้นที่ทั้งหมด | 7,168 |
- พื้นที่ป่าสงวนแห่งชาติตามกฎหมายของกรมป่าไม้ในพื้นที่จังหวัดแม่ฮ่องสอน จำนวน 9 ป่า เนื้อที่ 6,988,528 ไร่ ปัจจุบันเหลือพื้นที่ที่อยู่ในความดูแลรับผิดชอบของกรมป่าไม้รวม 3,778,032 ไร่ (ร้อยละ 47.3) ของพื้นที่จังหวัด ประกอบดวยเขตป่าสงวนแห่งชาติ ดังนี้
ลำดับ | ชื่อป่าสงวนแห่งชาติ | อยู่ในเขตท้องที่อำเภอ | พื้นที่ (ไร่) | ประกาศเมื่อ |
1 | ป่าแม่สุรินทร์ | ขุนยวม | 177,500 | กฎกระทรวง ฉบับที่ 172 พ.ศ. 2506 |
2 | ป่าแม่ยวมฝั่งขวา | แม่ลาน้อย แม่สะเรียง | 655,125 | กฎกระทรวง ฉบับที่ 822 พ.ศ. 2521 |
3 | ป่าแม่ยวมฝั่งซ้าย อำเภอแม่สะเรียง | แม่ลาน้อย แม่สะเรียง สบเมย | 1,659,375 | กฎกระทรวง ฉบับที่ 178 พ.ศ. 2506 |
4 | ป่าแม่ยวมฝั่งซ้าย อำเภอขุนยวม | ขุนยวม แม่ลาน้อย | 725,156 | กฎกระทรวง ฉบับที่ 6 พ.ศ. 2507 |
5 | ป่าสาละวิน | แม่สะเรียง | 1,139,000 | กฎกระทรวง ฉบับที่ 469 พ.ศ. 2515 |
6 | ป่าแม่ปายฝั่งซ้าย ตอนบน | ปาย | 662,812 | กฎกระทรวง ฉบับที่ 650 พ.ศ. 2517 |
7 | ป่าแม่เงา – ป่าแม่สำเพ็ง | ขุนยวม แม่ลาน้อย | 562,500 | กฎกระทรวง ฉบับที่ 844 พ.ศ. 2522 |
8 | ป่าแม่ปายฝั่งขวา | เมืองแม่ฮ่องสอน | 801,747 | กฎกระทรวง ฉบับที่ 1233 พ.ศ. 2534 |
9 | ป่าแม่ปายฝั่งซ้าย ตอนล่าง | เมืองแม่ฮ่องสอน | 605,313 | กฎกระทรวง ฉบับที่ 1234 พ.ศ. 2534 |
รวมพื้นที่ทั้งหมด | 6,988,528 |